Φοντενεμπλό, πύργος του-

Η καταγωγή του πύργου εκείνου που χαρακτηρίστηκε αληθινή βασιλική κατοικία (Ναπολέων) και η ετυμολογία της ονομασίας (μεσαιωνικό λατινικό Fons bleaudi, Fons bellae acquae) είναι ακόμα άγνωστες. Το αρχαιότερο χτίσμα που σώζεται ακόμα σήμερα, ένας πύργος και το δάπεδο της οβάλ αυλής, ανάγονται στη βασιλεία του Λουδοβίκου Z’ (γύρω στα μέσα του 12ου αι.). Αναφέρεται στα χρονικά των βασιλιάδων Φιλίππου Αυγούστου, Λουδοβίκου Θ’ και Κάρολου E’, αλλά φαίνεται πως εγκαταλείφθηκε επί Λουδοβίκου IA’, Καρόλου Z’ και Λουδοβίκου IB’. Με τον Φραγκίσκο A’, που ανέθεσε την ανοικοδόμησή του στον ιταλικής έμπνευσης αρχιτέκτονα Ζιλ Λε Μπρετόν, ο πύργος άρχισε να γνωρίζει τις μεγάλες δόξες του. Με την ευκαιρία αυτή προσκλήθηκαν, μετά το 1530, για τη διακόσμηση των εσωτερικών, πολυάριθμοι Ιταλοί ζωγράφοι. Η στοά του Φραγκίσκου A’, που κοσμείται με τοιχογραφίες και γύψους του Ρόσο Φιορεντίνο, του Πριματίτσιο και των πολυάριθμων συνεργατών τους, παρά την κακή κατάσταση της συντήρησης, εξακολουθεί να είναι η ασφαλέστερη μαρτυρία για τη ζωτικότητα της εποχής εκείνης. Τα έργα συνέχισε ο Ερρίκος B’ (με αρχιτέκτονα τον Ντελόρμ) και κατόπιν η Αικατερίνη των Μεδίκων και ο Ερρίκος Δ’. Αφού δέχτηκε μερικές τροποποιήσεις τον 17o και 18o αι. (σκάλα του Ζαν ντι Σερσό, 1634, διαμερίσματα της Μαρίας Αντουανέτας, 1738), το Φοντενεμπλό γνώρισε τις δόξες και την παρακμή της πρώτης αυτοκρατορίας. Οι σημαντικότερες ιστορικές αναμνήσεις του πύργου συνδέονται πραγματικά με την παραίτηση του Ναπολέοντα. Οι κατοπινές μεταβολές περιορίστηκαν στα εσωτερικά και στη διαρρύθμιση. Ο ονομαστός π. του Φ. χτίστηκε τμηματικά. Εδώ η μεγαλοπρεπής αίθουσα του Λουδοβίκου IE’, που εγκαινιάστηκε το 1738. Άποψη του ιστορικού π. του Φ., που συνδέεται στενά με τη γαλλική ιστορία και τέχνη.